ZAJĘCIA DYDAKTYCZNE
Dydaktyka geografii i przyrody – wykłady
- Dydaktyka ogólna a Dydaktyka geografii i przyrody – zadania, znaczenie
- System polskiej edukacji – miejsce geografii i przyrody
- Rozwój Dydaktyki geografii w Polsce i Europie
- Proces i zasady nauczania geografii i przyrody w ujęciu dydaktyki ogólnej
- Cele kształcenia – operacjonalizacja celów
- Nauczanie i uczenie się pojęć geograficznych i przyrodniczych – Zasady postępowania i toki rozumowania w kształceniu pojęć. Mnemotechnika
- Dobór i układ treści w nauczaniu geografii i przyrody
- Typy lekcji i formy pracy na lekcjach
- Metody i techniki nauczania geografii i przyrody (werbalne, problemowe, waloryzacyjne, praktyczne)
- Metody aktywizujące w nauczaniu geografii i przyrody
- Metoda projektu
- Środki dydaktyczne stosowane na lekcjach
- Ilustracje w nauczaniu geografii i przyrody – rodzaje, znaczenie, wykorzystanie
- Metodyka prowadzenia obserwacji przyrodniczych. Pokaz, eksperyment dydaktyczny, laboratoryjny i terenowy
- Systemy sensoryczne (wzrokowy, słuchowy, kinestetyczny) a efekty uczenia się
- Scenariusz lekcyjny – znaczenie i zasady konstrukcji
- Projektowanie i symulacje lekcji geograficznych
- Dydaktyka pytań – rodzaje pytań, zasady formułowania pytań
- Metody kontroli wiedzy ucznia. Test jako narzędzie pomiaru dydaktycznego
- Ocena i jej znaczenie dydaktyczno-wychowawcze w procesie kształcenia
- Koncepcja ścieżek międzyprzedmiotowych w edukacji geograficznej
- Sztuka prezentacji treści geograficznych
- Metodyka organizacji i prowadzenia wycieczek w edukacji geograficznej
- Wielkopolski Park Narodowy w edukacji geograficznej i przyrodniczej
- Standardy wymagań egzaminacyjnych na różnych poziomach edukacyjnych
- Możliwości zastosowania Systemu Informacji Geograficznej (GIS) w nauczaniu geografii i przyrody
- Multimedia w nauczaniu ze szczególnym uwzględnieniem roli filmu
- Badania ankietowe w dydaktyce geografii i przyrody
- Dwujęzyczne nauczanie geografii
- Ewaluacja procesu nauczania. Modele ewaluacji dydaktycznej
- Rozwój zawodowy współczesnego nauczyciela i formy doskonalenia się
- Stopnie awansu zawodowego nauczycieli
- Trudności w rozwoju zawodowym nauczyciela
- Model współczesnego nauczyciela geografii i przyrody.
Historia, sztuka i kultura regionu – wykłady
- Edukacja regionalna, region, regionalizacja, ścieżka edukacyjna – pojęcia.
- Historia, sztuka, kultura – definicje i nauki pomocnicze.
- Koncepcja regionu fizyczno-geograficznego, społeczno-ekonomicznego i administracyjnego.
- Położenie i zróżnicowanie środowiska geograficznego Wielkopolski.
- Pomniki przyrody ożywionej i nieożywionej.
- Historia Wielkopolski – wybrane okresy.
- Wielokulturowość Wielkopolski: Biskupianie, Chazacy, Pałuczanie.
- Osadnictwo na przełomie X-XIII wieku (najstarsze miasta, stanowiska archeologiczne, legendy).
- Szlak: Piastowski, Bursztynowy, Cysterski (miasta i zabytki).
- Odkrycia archeologiczne: Ostrów Tumski, Ostrów Lednicki, Giecz, Biskupin, Łekno, Bruszczewo.
- Rolnictwo X-XII wiek (narzędzia, uprawy).
- Sztuka iluminatorska i złotnicza XII wieku.
- Najstarsze szkoły w Wielkopolsce.
- Osadnictwo na prawie niemieckim (zasadźca, typy wsi, uprawy, zwierzęta hodowlane).
- Rozwój miast na przełomie XII-XV wieku (nowe lokacje, rozwój przestrzenny miast, zawody, herby, środki pieniężne, pieczęcie, miasta: królewskie, prywatne, biskupie).
- Woda jako czynnik produkcyjny i energetyczny (na przykładzie Poznania).
- Style architektoniczne i cechy charakterystyczne budowli gotyckich, renesansowych, klasycystycznych (przykłady i legendy).
- Sakralne zabytki barokowe.
- Problemy mieszkańców Wielkopolski (wojny, choroby, zarazy, powodzie).
- Osadnicy (Bambrzy, Olędrzy) i ich wpływ na kulturę rolną.
- Polityka germanizacyjna w zaborze pruskim (miejscowości, znani ludzie).
- Nietypowe zwierzęta w Wielkopolsce (drop, wielbłądy, nietoperze).
- Rozwój dróg, kolei w zaborze pruskim.
- Gospodarka w okresie zaborów (przemysł metalowy, rolno-spożywczy, eksploatacja surowców).
- Dziedzictwo przemysłowe Wielkopolski.
- Praca organiczna (znani ludzie).
- Działalność kulturalno-oświatowa oraz budownictwo w czasie zaborów (przykłady z Poznania).
- Rusyfikacja i jej wpływ na kulturę oraz gospodarkę Kalisza.
- Budownictwo drewniane – szlakiem kościółków drewnianych i wiatraków.
- Wielkopolska jako region etnograficzny, folklor.
- Wybrane zwyczaje, obyczaje i obrzędy w Wielkopolsce.
- Wpływ osadników niemieckich na obyczajowość Wielkopolski (obrzędy adwentowe i świąteczno-noworoczne w XIX i XX wieku).
- Szlakiem pól bitewnych (Powstanie Wielkopolskie, Wiosna Ludów, Mazurek Dąbrowskiego).
- Okres międzywojenny (Targi Poznańskie, Uniwersytet Poznański).
- II wojna światowa – fortyfikacje, pomniki, muzea, ulice.
- Wybitne postaci przełomu XIX-XX wieku związane z Wielkopolską.
- Gwara, literatura, style życia.
- Teatry, muzea, rzeźba i malarstwo – wybrane przykłady z Wielkopolski.
- Sanktuaria i miejsca kultu religijnego.
Organizacja i prowadzenie wycieczek
- Rodzaje i funkcje wycieczek.
- Jednostki organizujące wycieczki.
- Fazy organizacji imprez turystycznych.
- Formy zawierania umów.
- Zasady układania programu wycieczki.
- Dokumentacja i kalkulacja imprezy.
- Funkcje pilota i przewodnika.
- Etapy pracy pilota.
- Realizacja wycieczek w zależności od środka transportu.
- Metodyka pilotowania i oprowadzania grup wycieczkowych.
- Sztuka prezentacji treści krajoznawczych.
- Modelowy wzorzec pilota i przewodnika.
- Szkolne wycieczki krajoznawcze.
- Górskie wycieczki kwalifikowane.
- Wycieczki miejskie.
- Obozy rowerowe, kajakowe, żeglarskie.
- Wycieczki zagraniczne.
- Symulacje fragmentów projektowanych wycieczek.
- Ewaluacja imprezy turystycznej.
Multimedia w nauczaniu geografii i przyrody
- Multimedia- definicja, rodzaje
- Znaczenie multimediów w edukacji
- Tworzenie prezentacji w programie PowerPoint
- Wykorzystanie Internetu oraz Google Earth na lekcjach przyrody i geografii
- Tworzenie materiałów dydaktycznych przy zastosowaniu programów graficznych (Inkscape, Gimp, Corel, Photoshop, FreeHand) oraz HotPatatoes, Stellarium, Visio
- Systemy Informacji Geograficznej
- Przedstawienie możliwości wykorzystania wybranych programów GIS w praktyce szkolnej (MapInfo, Idrisi) oraz oprogramowań wspomagających GIS (Surfer, OCAD, 3DWorldMap)